Written by Xét nghiệm PCR được đánh giá là phương pháp xét nghiệm có độ đặc hiệu cao và ý nghĩa trọng đối với nền y học hiện nay. Để hiểu rõ xét nghiệm PCR là gì, bạn hãy tham khảo thông tin qua bài viết dưới đây của rouler.cc nhé.
I. Xét nghiệm PCR là gì?
Xét nghiệm PCR chính là phương pháp xét sinh học phân tử, nhằm tạo ra một lượng lớn bản sao DNA trong ống nghiệm dựa vào chu kỳ nhiệt. Có thể nói đây là bước tiến mới của nền hi học khi thực hiện quá trình giải mã gen và những bí ẩn của con người.
Kỹ thuật xét nghiệm PCR có phản ứng rất nhạy và cho kết quả đặc hiệu, tuy nhiên phương pháp xét nghiệm này cũng gây khó khăn bởi yêu cầu kỹ thuật và điều kiện thiết bị cao. Đây cũng là lý do khiến chi phí xét nghiệm PCR cao hơn so với những xét nghiệm khác.
II. Ưu và nhược điểm của xét nghiệm PCR
So với những phương pháp xét nghiệm thông thường khác, ưu điểm và hạn chế của PCR là gì?
1. Ưu điểm của xét nghiệm PCR
- Phương pháp xét nghiệm PCR cho kết quả nhanh, hường không quá 5 giờ với độ chính xác cao.
- Xét nghiệm PCR giúp phát hiện được những tác nhân vi sinh gây bệnh mà những phương pháp khác không có khả năng như HPV, HCV…
- Xét nghiệm PCR cho phép xác định được tác nhân không thể triển khai cuôi cấy tạo phòng thí nghiệm lâm sàng hoặc khó nuôi cây, hay những tác nhân có thể nuôi cấy nhưng thời gian có kết quả lâu như H5N1, tác nhân gây viêm màng não mủ cụt đầu, L.pneumophila, lao ngoài phổi…
- Phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử sinh học cho ra kết quả định lượng chính xác. Qua đó bác sĩ có thể đánh giá hiệu quả quá trình điều trị và tiên lượng giai đoạn của căn bệnh đó.
- Xét nghiệm PCR giúp phát hiện những đột biến gen gây ung thư, những căn bệnh di truyền…
- Ngoài ra, xét nghiệm PCR còn giúp xác định mối quan hệ huyết thống.
2. Nhược điểm của xét nghiệm PCR
Có thể nói phương pháp xét nghiệm PCR là bước tiến của con người trong nền y học hiện tại, dù thế nó vẫn còn một số nhược điểm. Vậy những nhược điểm, hạn chế của PCR là gì?
- Giá thành cao: Xét nghiệm PCR hiện có giá thành cao hơn so với những phương pháp xét nghiệm thông thường khác. Bởi vì yêu cầu kỹ thuật cao, người thực hiện đòi hỏi kinh nghiệm tốt và trang thiết bị hiện đại.
- Khó thực hiện: Để đảm bảo sự chính xác, xét nghiệm phân tử sinh học cần phải thực hiện theo những yêu cầu đảm bảo sự chuẩn mực trong phòng phí nghiệm lâm sàng.
- Yêu cầu về trình độ của bác sĩ, kỹ thuật viên: Những bác sĩ, kỹ thuật viên thực hiện phương pháp xét nghiệm PCR cần có trình độ chuyên môn cao để cho ra kết quả chính xác.
III. Những ứng dụng của xét nghiệm PCR trong y học
Hiện nay, xét nghiệm PCR được ứng dụng rộng rãi trong y học nhằm chuẩn đoán và chữa bệnh. Ứng dụng nổi bật nhất của PCR chẩn đoán những bệnh liên quan đến virus mà các xét nghiệm nhanh, xét nghiệm truyền thống chẩn đoán không được chính xác. Một trong những ứng dụng của xét nghiệm PCR được nhắc đến nhiều nhất hiện nay là chẩn đoán Covid-19. Xét nghiệm PCR cho độ chính xác cao và đang có những đóng góp rất lớn trong việc đẩy lùi dịch bệnh nguy hiểm này.
Ngoài ra, xét nghiệm PCR còn được ứng dụng để chẩn đoán một số bệnh lý khác. Vậy cụ thể ứng ứng của PCR là gì?
- Xét nghiệm PRC chẩn đoán bệnh do virus gây ra như viêm gan B, viêm gan C, H5N1… hay những bệnh do vi khuẩn gây ra như Legionella, Chlamydia…
- Phát hiện những mầm món gen liên quan đến các loại ung thư. Bởi vì ung thư có liên quan đến những bất thường của mã gen di truyền. Vì thế xét nghiệm PCR giúp giải mã di truyền cũng như chẩn đoán sớm một số mã gen liên quan đến các bệnh ung thư như ung thư bạch tràng, ung thư vú, u xơ thần kinh, ung thư đại tràng….
- Phát hiện những chủng vi khuẩn kháng thuốc. Xét nghiệm PCR được ứng dụng để chẩn đoán những chủng vi khuẩn kháng thuốc như vi khuẩn sinh ESBL, vi khuẩn MRSA,…
- Phát hiện chẩn đoán những bệnh do tác nhân khó, nguyên nhân là do lượng vật phẩm ít hoặc bệnh đang ở giai đoạn mới. Lúc này xét nghiệm PCR sẽ giúp chẩn đoán những bệnh như viêm màng não mủ mất đầu, lao nuôi cấy thất bại…
- Xét nghiệm PCR giúp xác định độc tố vi khuẩn, điển hình nhất là khuẩn Escherichia coli.
- Ứng dụng trong quá trình giải mã gen của con người. Phương pháp xét nghiệm PCR có ý nghĩa lớn trong lĩnh vực công nghệ sinh học, được sử dụng để giải mã gen, phát hiện gen… qua đó giúp con người hiểu sâu hơn về gen.
Như vậy, có thể thấy xét nghiệm PCR có rất nhiều ứng dụng quan trong trong y học và công nghệ sinh học phân tử. Vì thế mà phương pháp xét nghiệm này ngày càng được ứng dụng phổ biến, giúp con người hiểu rõ hơn về các bệnh lý va gen.
IV. Xét nghiệm PCR bao lâu thì có kết quả?
Theo công bố của hệ thống tiêm chủng VNVC, phương pháp xét nghiệm PCR sẽ có kết quả trong khoảng 4 -6 giờ ở môi trường phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, để trả kết quả cho người bệnh sẽ cần khoảng 1 ngày. Thông qua kết quả xét nghiệm PCR, bác sĩ có thể tiên lượng tiến triển của bệnh cũng như đánh giá được hiệu quả của quá trình điều trị.
Nếu kết quả trả về là dương tính thì đối tượng đó đang nhiễm virus gây bệnh và có khả năng lây nhiễm cho người khác. Ngược lại, nếu kết quả xét nghiệm âm tính thì đối tượng không nhiễm virus gây bệnh tại thời điểm lấy mẫu thực hiện xét nghiệm.
Trên đây là toàn bộ thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc xét nghiệm PCR là gì, cũng như ứng dụng của phương pháp xét nghiệm này trong nền y học hiện nay. Đừng quên theo dõi chúng tôi thường xuyên để đón đọc thêm nhiều bài viết hấp dẫn khác nhé. Cảm ơn bạn đã quan tâm đến bài viết.